Pse nuk duhet të hedhim pështymë në rrugë dhe para të tjerëve?
Hedhja e pështymës në rrugë apo në ambiente publike është një sjellje e pahijshme dhe e dëmshme, që fatkeqësisht vazhdon të jetë e zakonshme në disa vende. Për shumë njerëz, kjo veprimtari është irrituese dhe tregon mungesë respekti ndaj të tjerëve dhe hapësirave të përbashkëta. Por përveçse është një zakon i pakëndshëm, hedhja e pështymës në publik ka edhe pasoja serioze për shëndetin dhe mirëqenien sociale.
1. Një veprim i pasjellshëm dhe i papranueshëm
Në shumë kultura dhe vende të zhvilluara, pështymja në publik konsiderohet e neveritshme dhe e papranueshme. Është një shprehje e mungesës së respektit ndaj të tjerëve, veçanërisht në vende ku njerëzit ecin, ulen ose kalojnë pjesën më të madhe të kohës. Të shohësh dikë që hedh pështymë në rrugë është jo vetëm e pakëndshme, por edhe një shkelje e etikës dhe edukatës së mirë.
2. Rrezik për shëndetin publik
Pështyma mund të jetë një burim i madh infeksionesh dhe sëmundjesh. Ajo përmban baktere dhe viruse që mund të përhapen në mjedis dhe të rrezikojnë shëndetin e njerëzve. Disa nga sëmundjet që mund të transmetohen përmes pështymës përfshijnë:
• Tuberkulozin
• Gripin dhe ftohjet e zakonshme
• COVID-19 dhe infeksione të tjera virale
• Infeksione bakteriale të rrugëve të frymëmarrjes
Kur dikush pështyn në rrugë, mikrobet mbeten në sipërfaqe dhe mund të përhapen përmes ajrit ose të bien në kontakt me njerëzit, veçanërisht me fëmijët që luajnë jashtë.
3. Ndotja e hapësirave publike
Qytetet dhe rrugët janë hapësira të përbashkëta dhe duhet të mbahen të pastra. Pështyma në publik ndot ambientin dhe krijon një pamje të shëmtuar, duke e bërë hapësirën më pak të këndshme për këdo. Në shumë vende, ky veprim është i ndaluar me ligj dhe ndëshkohet me gjobë, pasi konsiderohet një formë e ndotjes urbane.
4. Një zakon i dëmshëm që duhet ndryshuar
Shumë njerëz e hedhin pështymën pa e menduar dy herë, ndoshta sepse është një veprim që e kanë parë tek të tjerët ose sepse e kanë bërë zakon. Por është e rëndësishme që të vetëdijësohemi dhe të ndihmojmë në edukimin e brezave të rinj për të shmangur këtë sjellje.
Si ta ndalojmë këtë zakon?
• Edukimi i fëmijëve dhe të rinjve mbi pasojat e këtij veprimi.
• Vendosja e rregullave dhe gjobave për ata që ndotin hapësirat publike.
• Fushata sensibilizuese për të ndërgjegjësuar njerëzit mbi higjienën dhe respektin për të tjerët.
Përfundim
Hedhja e pështymës në publik nuk është vetëm një sjellje e pahijshme, por edhe një rrezik për shëndetin dhe një formë ndotjeje e hapësirave publike. Është koha që të ndryshojmë këtë zakon dhe të promovojmë higjienën dhe edukatën në shoqëri. Respektimi i të tjerëve dhe mjedisit përreth nesh është një tregues i qytetarisë dhe kulturës sonë.