Çdo fëmijë është specifik në mënyrën e vet
Besohet se vajzat më shpejt zhvillohen se djemtë për sa i përket të folurit më shpejt, fillojnë të formojnë fjali më shpejt, i zotërojnë gjërat më shpejt se djemtë.
A janë këto vëzhgime të mbështetura shkencërisht apo janë thjesht besime të përgjithësuara?
Në bazë të rezultateve të hulumtimeve të ndryshme shkencore mund të themi që konstatimi i sipërthënë pjesërisht është i saktë.
Në fakt, në muajt e parë të jetës, bebet djem zhvillohen për një nuancë më shpejt se bebet vajza, në mënyrë që ai drejtim i dallimeve të ndryshojë në favor të vajzave – dhe se më shpejt zhvillohen deri në periudhën e adoleshencës, pas së cilës nuk konstatohen dallime gjinore në shpejtësinë e zhvillimit.
Vajzat më shpejt zhvillojnë aftësitë verbale, inteligjencën emocionale, karakteristikat fizike gjithashtu zhvillohen më shpejt, derisa te djemtë zakonisht zhvillohen aftësitë motorike.
Për këtë arsye, shpesh prindërit të cilët kanë vajzë më të madhe mund të shqetësohen me shpejtësinë e zhvillimit të djalit, duke krahasuar zhvillimin e tyre, por zakonisht nuk ka arsye për shqetësim, por vetëm është me rëndësi të sigurohen kushtet themelore për zhvillim adekuat dhe të lejohet të rrjedhë zhvillimi rrugës së vet.
Gjithashtu, nuk duhet të harrojmë se dallimet individuale mes fëmijëve ekzistojnë gjithmonë, pavarësisht nga gjinia e tyre.
Çdo prind do të donte të kishte një fëmijë të avancuar, por cilët faktorë përcaktojnë se sa shpejt do të zhvillohet një fëmijë në vitet e para të jetës?
Për zhvillimin adekuat të fëmijës, është e dëshirueshme që në vitet e para të jetës të plotësohen disa kushte, të cilat para së gjithash nënkuptojnë të paktën një figurë në jetën e fëmijës që do të përmbushë funksionin e një tjetrit të kujdesshëm dhe siguroni fëmijës siguri, ngrohtësi, kujdes, plotësoni nevojat themelore të tyre – mundësoni lidhjen e sigurt.
– Përveç kësaj, ndërsa fëmija rritet, është e dëshirueshme që mjedisi i tij të jetë i mbushur me përmbajtje krijuese që do të nxisin zhvillimin e tij, si për shembull një shumëllojshmëri objektesh që ai do të jetë në gjendje t’i eksplorojë, një mjedis që do të ushqejë kureshtjen e tij dhe jo ai që do të parandalojë nevojën e tij për dije.
Ka studime që tregojnë se disa karakteristika themelore zhvillimore do të zhvillohen edhe në ato mjedise që nuk mbështesin zhvillimin e tyre, por në disa raste me një deficit, vonesë apo pasoja të caktuar.
Megjithatë, përgjithësisht na tregon se zhvillimi vazhdon të rrjedhë pavarësisht “pengesave”. Prandaj, ne duhet të përpiqemi t’i sigurojmë fëmijës atë që i nevojitet, por prindërit nuk duhet të jenë shumë të fiksuar.