A e ke gjetur ndonjëherë veten duke shfletuar Instagramin natën vonë, duke dëshiruar të kishe më shumë para për të përballuar stilin luksoz të jetesës që ndjekësit e tu shfaqin në mediat sociale? Nuk je i vetmi.
Presioni për të “qëndruar në hap me familjen Jones” mund të nxisë dismorfinë monetare, ku perceptimi ynë për realitetin financiar shtrembërohet, duke rezultuar në ndjenja të forta ankthi, faji dhe stresi që lidhen me shpenzimet dhe kursimet.
Për ta kuptuar më mirë këtë koncept, Mattheë Parden, CEO i aplikacionit të menaxhimit të parave Marygold & Co, na tregoi saktësisht se çfarë është dismorfia e parave, faktorët që kontribuojnë në të dhe strategjitë praktike për të ndihmuar në menaxhimin dhe kapërcimin e saj.
Çfarë është saktësisht ‘dismorfia e parave’?
“Dismorfia monetare ndodh në fakt kur perceptimi i shtrembëruar i shëndetit financiar të dikujt, mënyra se si ndiheni për paratë tuaja, nuk pasqyron domosdoshmërisht realitetin”, shpjegon Parden.
“Kjo mund të jetë e nxitur emocionalisht, e formuar nga modele të çrregullta ose presione sociale për të qëndruar në hap.”
Dismorfia e parave mund të çojë si në shpenzime të tepërta ashtu edhe në kursime të tepërta, varësisht nga perceptimi i individit.
Cilat janë disa shenja ose sinjale paralajmëruese që tregojnë se dikush mund të përjetojë dismorfi parash?
“Ndjenja e pasigurisë ose ankthit për paratë, edhe pse nuk ka mungesë të dukshme ose të menjëhershme parash, mund të jetë një shenjë e dismorfisë monetare”, thekson Parden.
“Mund të jetë që ju shmangni kontrollin e deklaratave ose bilanceve tuaja bankare dhe kjo mund të jetë për shkak të stresit, ose mund të jetë për shkak të frikës nga ajo që mund të shihni atje. Dismorfia monetare mund të jetë kur e minimizoni suksesin, pagesat ose borxhet tuaja dhe mendoni se keni dështuar, se ajo që keni nuk është e mjaftueshme – edhe pse mund të jetë e mjaftueshme.”
Çfarë roli luajnë mediat sociale dhe presionet shoqërore në nxitjen e dismorfisë monetare?
Mediat sociale dhe presionet shoqërore mund të kontribuojnë në ndjenjat e pamjaftueshmërisë kur bëhet fjalë për financat personale.
“Mediat sociale paraqesin një version të kuruar të jetës, ku njerëzit tregojnë vetëm anën më të mirë të jetës financiare pa dhënë kontekstin”, thotë Parden.
A mund të lidhet dismorfia monetare me trauma financiare ose edukim të kaluar?=
“Nëse jeni rritur në një mjedis financiarisht të paqëndrueshëm ose keni kaluar kohë varfërie, krize apo mungese, kjo shpesh mund t’i bëjë njerëzit të mbajnë frikë dhe turp rreth parave. Këto përvoja mund të nxisin/ndikojnë në shumë gjëra në jetën tuaj rreth sjelljes dhe emocioneve, dhe paratë janë vetëm një nga fushat ku kjo mund të manifestohet”, reflekton Parden.
Çfarë pasojash mund të ketë dismorfia monetare?
“Dismorfia monetare shpesh mund t’i bëjë njerëzit të shmangin përfshirjen në punët e parave dhe kjo do të thotë se ata po shmangin planifikimin financiar dhe organizimin e jetës së tyre financiare”, thotë Parden.
“Kjo mund të çojë në humbje të mundësive, si p.sh. të kesh një rezervë sigurie parash.
“Nuk ke asnjë kursim sepse shpenzon vazhdimisht, mund të ndihesh sikur nuk ke pasur kurrë mjaftueshëm dhe do ta shmangësh vazhdimisht këtë. Kjo në vetvete mund të çojë në ankth, një ndjenjë dështimi dhe mund të ndikojë në shëndetin tënd mendor dhe fizik.”
