Pothuajse secili prej nesh e kap veten duke menduar për një ish-partner në një moment të caktuar, qoftë ajo dashuria e parë, një aventurë e shkurtër apo një martesë e përfunduar. Edhe pse shpesh ndjejmë se “nuk është në rregull”, kjo është plotësisht normale dhe pse nuk duhet të ndihemi në faj për këtë
Ndonjëherë, mjafton një aromë, një emision televiziv apo një vend për të na kthyer në kujtime dhe për të zgjuar ndjenja nga e kaluara. Edhe pse krahasimi i marrëdhënies aktuale me një të kaluar mund të “vjedhë gëzimin”, psikologia dhe këshilltarja Joanna Strong thekson se të menduarit për një dashuri të kaluar nuk duhet të jetë burim turpi.
Një mundësi për rritje personale
Ajo shpjegon se kujtimet për ish-partnerët shpesh lidhen me çështje të pazgjidhura ose nostalgji për atë që mund të kishte qenë. “Marrëdhëniet janë të rëndësishme dhe ndikojnë thellë, prandaj kur përfundojnë, është e natyrshme të lënë pas emocione që duhet t’i përballojmë. Shpesh, kur një ish na vjen në mendje ose kur ndjenjat ndaj dikujt nga e kaluara ende ekzistojnë, kjo ndodh sepse ai raport nuk është shkëputur plotësisht”, shpjegon Strong.
Megjithatë, ajo shton se ky proces duhet parë si një mundësi për zhvillim personal. “Të menduarit në mënyrë të shëndetshme mund të na ndihmojë të zhvillohemi, jo të përsërisim të njëjtat modele.”
Në të njëjtën linjë, antropologia biologjike Helen Fisher nga Universiteti Rutgers ka vërtetuar se dashuria romantike aktivizon të njëjtat zona të trurit që lidhen me varësinë. Kjo e shpjegon pse, pas ndarjes, truri “kërkon rikthimin” e ndjenjës së dashurisë dhe pse mendimet për ish-in shfaqen në mënyrë kompulsive. Sipas saj, kujtimet për ish-partnerin shpesh janë si refleks neurologjik, jo domosdoshmërisht dëshirë për rikthim, por për ndjesinë që lidhej me të, transmeton Telegrafi.
Kthehuni nga vetja
Joanna Strong shpjegon se pas një ndarjeje është krejtësisht natyrshme të pyesim veten se çfarë po bën personi tjetër, si ndihet apo nëse mendon për ne. Megjithatë, ajo sugjeron një ndryshim të fokusit: “Në vend që të përqendrohemi te tjetri, më mirë të përqendrohemi te vetja. Pyetja më e dobishme është: me çfarë ndjenjash kam mbetur unë? Cilat modele përsëriten në marrëdhëniet e mia? Dhe cilat nevoja të brendshme kërkojnë vëmendje?”
Sipas psikologut amerikan Guy Winch, autor i librit Emotional First Aid, kujtimet për dashuritë e kaluara janë emocionale, jo faktike. Truri nuk ruan imazhin neutral të personit, por ndjesinë që kemi përjetuar pranë tij, sigurinë, pasionin apo përkatësinë. Kështu, kur mendojmë për një ish, shpesh nuk na mungon vetë ai person, por mënyra si na ka bërë të ndiheshim.
Çfarë na mungon në të vërtetë?
Kultura moderne shpesh ushtron presion që “të ecim përpara” menjëherë pas një ndarjeje, por Strong thekson rëndësinë e një periudhe të shërimit emocional. Të kesh ende ndjenja për një ish-partner, madje edhe kur je në një marrëdhënie të re, nuk është tabu.
“Shumë klientë vijnë tek unë me ndjenjë faji, sepse mendojnë se është mëkat të jesh me një person dhe të mendosh për një tjetër. Por kjo nuk do të thotë gjithmonë se diçka nuk shkon,” shpjegon ajo. “Ndonjëherë të menduarit për dikë nga e kaluara është thjesht shenjë se na mungon një mënyrë jetese, një ndjenjë lidhjeje ose një intimitet i caktuar, jo vetë personi. Nuk do të thotë që jemi të destinuar të rikthehemi me ta, por që mendja jonë e ka lidhur atë ndjesi me atë person, dhe për këtë ndjejmë mungesë.”
Kur duhet kërkuar ndihmë?
Është e rëndësishme të dallojmë kur reflektimi i shëndetshëm kthehet në obsesion. Strong paralajmëron se ndihma profesionale është e nevojshme kur kujtimet për ish-partnerin fillojnë të ndikojnë negativisht në shëndetin mendor ose fizik. “Nëse të menduarit për ish-in të bën të palumtur, ndikon në gjumë ose në mënyrën si sillet ndaj të tjerëve, kjo është shenjë që duhet punuar në një nivel më të thellë,” thotë ajo.
Psikologia Susan Krauss Whitbourne nga Universiteti i Massachusetts thekson se nëse për më shumë se tre muaj mendimet për ish-in ndikojnë në humor, përqendrim apo vetëvlerësim, është koha të kërkohet ndihmë profesionale. Ajo këshillon përdorimin e teknikave si “riformësimi i mendimeve” dhe “detoksifikimi emocional”, për të ndihmuar trurin të shkëputet nga lidhjet toksike emocionale dhe për të rikthyer ekuilibrin.
Ajo përfundon se ndarja është një formë e pikëllimit emocional. “Është e rëndësishme t’i japim vetes kohë dhe hapësirë për reflektim. Terapia e pikëllimit zakonisht fillon rreth gjashtë muaj pas ndarjes, sepse njerëzve u duhet kohë për të përpunuar dhe pranuar atë që ka ndodhur.”
